Τυχαίες Λέξεις Ήμουτα, Ολομάνιστος, Ραφιόλι., Βόλακας, Ελέμ- μπελελέμ, Ωσά ν του παπά την κατάρα, Βενέτικο η Βενεκάκι, Θροφτάρης, Εβερντέ (Από εβερντέ), Τσίτα-κόρδα, Ψιλό τ’ όργο σου ή T’ όργο σου ψιλό και στημονερό, Λάμεται ή Λάμνεται ή Λάσσεται, η αίγα ή η προβατίνα κ.α., Θράψαλα, Παστρική, Έχπαλαι, Ψειροκουκουνίζεται η όρνιθα, Ξά σου, Χαλινώνω το χτένι, Γκανίζω, Νέτα, Σ' έργο Θεού, Γαλανή, Ζαέρι, Βαρονούσης, Γιαλαντζής, Ολοχάσκωτος, Ριγκώνει το υνί., Δικιμάζω, Ξεκοπρίζω, Ρύχη (η). |
Ήμουτα | Εκτός αν
«Εκατέβηκε ο άντρας μου στο Λιμάνι να πάρει το καπάρο για το μουλάρι που το πούλησε. Εβράδιασε μπλιό και δε εφανέρωσε, ήμουτα κι εστάθη στ’ αδερφού ντου στ’ Οξω Χωργιό...» |
Ολομάνιστος | Πάρα πολύ θυμωμένος
«Ολομάνιστος εγυάηρε το μεσημέρι απού το καβενείο ο άντρας μου, μα δε μας είπε ιντα ’χει. Λέω συντονού πως πράμα κακό τού ’πε κιαείς κερατάς για το Βενιζέλο το Λευτέρη...» |
Ραφιόλι. | Λαχανοπίτι
«Επήα κι ήβρηκα δυο-τρία τσιγαρολάχανα, ήκoψα κι απού τον κήπο δυο κλαδιά σπανάκι, είχα και μάραθο κι ήβαλα μέσα, κι ήκαμα καμπόσα ραφιόλια των κοπελιώ που τ’ αγαπούνε, να φάνε αργά...» |
Βόλακας | Πέτρα στρογγυλή
«Ίντα δαίμονα είχανε οι γιοί μου και εμαλώσανε κι εκίνησε ο γεις τον άλλο στσοι βολάκους κι εκάμανε τσι κεφαλές τως χάρχαλα...» |
Ελέμ- μπελελέμ | Από τη μια μεριά στην άλλη
«Εσηκώθηκα απού το πεζούλι που εκάθουμνε για να πα’ σαλέψω το τσικάλι κι ετσά που επορπάτου κινώ μια-ν- κοπανιά κι επήαινα ελέμ- μπελελέμ. Σάσε κι ήπιασα το πορτομάγουλο αλλιώς ήλα γενώ μια-ν- τροχαλιά…» |
Ωσά ν του παπά την κατάρα | Όπως (Στη φράση "Καίει ωσάν του παπά την κατάρα")
«- Εβιάστηκα και εκένωσα το φαΐ, εσείς μην κινήσετε να τρώτε ακόμη.
- Γιάντα μα’ να μην τρώμε;
- Γιατί καίει γιέ μου ωσάν του παπά την κατάρα...» |
Βενέτικο η Βενεκάκι | Ράτσα σκύλου μικρόσωμου
«Είχα μικιός ένα βενέτικο κουλούκι απού τ’ αγάπου και το κήβευγα ωσά μικρό μου αδερφάκι. Σκέψου τον καημό μου οντε-ν- είδα με τα ίδια μου τα μάτια το χωροφύλακα να του πετά τη φόλα και σε μιάολιά να σπαρταρά και να με ξανοίγει κατάματα...» |
Θροφτάρης | Χοίρος σιτευτός ή αρνί κ.α
«Τα Χριστούγεννα απού εσφάζαμε το θροφτάρη ήκανε η μάνα μου οματιές, ήκανε πηχτή και τσιγαρίδες και χιλιώ λογιώ ξαρεσκάκια...» |
Εβερντέ (Από εβερντέ) | Από πριν
«Πολλοί λένε πως ο Μανόλης εγρουσούζεψε αποσταν επαντρεύτηκε στο χωργιό μας... μα εγώ απού τον εκάτεχα από παλιά τωσε λέω πως το ’χε από εβερντέ...» |
Τσίτα-κόρδα | Γέμισμα μέχρι πάνω
«Ήφαγα του σκασμού. Τσίτα-κόρδα την ήκαμα που λένε, κι απόι επήα κι ήθεκα, μα πού ύπνος μ’ ετσά κοιλιά...» |
Ψιλό τ’ όργο σου ή T’ όργο σου ψιλό και στημονερό | Κοίταξε τη δουλειά σου
«- Να μου δώσει θες τ’ αμπέλι σου στο Πλάι να το μονιάσω με το δικό μου απού συνορεύγει και να σου δώσω εγώ το εδικό μου στου Μαντηλά να τα μονιάσεις κι εσύ;
- Ψιλό τ’ όργο σου… Εσένα δεν είναι μήδε ένα στρέμμα κι εμένα είναι πάνω από δυό…» |
Λάμεται ή Λάμνεται ή Λάσσεται, η αίγα ή η προβατίνα κ.α. | Κατέχεται από γεννετήσια διέγερση. Λένε και: Θυμάται, Γυρεύγει, Θέλει κ.λ.π
«Η αίγα μας λάμεται, μόνο να τηνε πάμε στα οζά να λαστεί. Αύριο ντελόγο να τηνε πας στην Κεφάλα...» |
Θράψαλα | Θρύψαλα
«Την παλιά κανάτα του παππού μας, απού την επρόσεχα ωσάν τα μάτια μου, την ήδωκε η μάνα μου του κοπελιού γεμάτη κρασί να τηνε πάει τω μαστόρω, κι αυτό εγκρεμίστηκε στη στράτα και έμου την κανάτα ήκαμε θράψαλα, έμου στα χέργια του καρφώσανε γιαλιά, εμού το κρασί εχύθη...» |
Παστρική | Η κακής διαγωγής γυναίκα, η πόρνη
«Κιαείς στο χωργιό δεν την εμπεγιέντιζε γιατί κατέχομε πως είναι παστρική και ξελογιάζει τα ντελικανιδάκια. Είπαμε του προέδρου να ξανοίξει να τη γιογλάρει να πάει με τσι μοιαστές τση...» |
Έχπαλαι | Από πολύ παλιά, πάντα
«- Από πότε Μανόλη ψάλλει στην εκκλησά ο αδερφός σου ο Γιάννης;
- Έχπαλαι Νίκο. Από 15 χρονώ ντελικανιδάκι...»
«Το ανεστουλούχισμα και τα νεύρα δεν είναι τω γερατειώ ντου καζάντιο. Έχπαλαι το ’χε και τό ’να και τ’ άλλο...» |
Ψειροκουκουνίζεται η όρνιθα | Ψάχνει με το ράμφος στα φτερά της
«Θωρώ εδά-εδά και ψειροκουκουνίζουνται οι όρνιθές μου και μπορεί να ’χουνε ψείρες και δα πα’ πάρω μιαολιά ασβέστη να ραντίσω στον κούμο…» |
Ξά σου | Δικαίωμά σου, λογαριασμός σου. Ξά του, ξά μας, ξά τση, ξά τως κ.λ.π
«Αμέτε εσείς οι νέοι στη διασκέδαση με τα κοπελάκια σας και ξά μας εμάς τω γερόντω. Εμείς δα κάτσομε στην ανεπαή μας. Δεν ήκουσες που λένε:"Κουταλιά χυλό και στον κούμο;"...» |
Χαλινώνω το χτένι | Ενώνω με κλωστή ανά 5-6 τα δόντια του ψειρόχτενου ώστε να μικραίνουν οι αποστάσεις μεταξύ τους και να τραβούν περισσότερες ψείρες
«Εψείρισα το κοπέλι με χτένι αχαλίνωτο και του ’βγαλα εικοσιδυό ψείρες και σαν εχαλίνωσα το χτένι του ’βγαλα ακόμη εννιά, και μπορεί να ’χει ακόμη…» |
Γκανίζω | Γκαρίζω
«Οντε-ν- ακούς τo γάιδαρο μου και γκανίζει να καταλαβαίνεις πως είναι μεσάνυχτα...» |
Νέτα | Με πολή κούραση.
«Ήτονε κακοπατιά, μεγάλο ανεβόλεμα κι ως ήκανε και κάψα, εφτάξαμε στι σπίτι μας όλοι νέτα ...» |
Σ' έργο Θεού | Σωστά, της προκοπής. (Και σ’ έργο-ν-του Θεού)
«Μη βγιάζεσαι γιέ μου γιατί όποιος βγιάζεται βραδυάζεται. Κάθου με υπομονή να γράψεις και να διαβάσεις και να κάμεις όλες σου τσι δουλειές σ’ έργο-ν-του Θεού, κι απόγιας να πα’ παίξεις με τσοι φίλους σου...» |
Γαλανή | H τσικουδιά
«Εγάπα ντη ο Στέλιος τη γαλανή περίσσα. Δεν ήκανε για Θεό ο άζουδος κι εδά τωσε λένε οι γιατροί πως πίνει μπλιό ή δεν πίνει, γλιτωμό δεν έχει και να ξεγνοιάσουνε...» |
Ζαέρι | Άραγε, τάχα
«Επήα Μαργιό στο σπίτι τση συντέκνισσάς σου τση Αννίκας να τη ρωτήξω μπάνα ’χει να μου δώσει μια μόστρα να πλέξω ένα σμέρλο, μα δεν την ήβρηκα εκειά. Πάει ζαέρι να ποτίσει το κηπούλι, γή στο Λιμάνι εκατέβηκε με τον Κωστή;…» |
Βαρονούσης | Με ελαττωμένη αντίληψη
«Ενοίξα ντου μαγαζί στο Λιμάνι οι γονέοι ντου, αϊδάρανε με λεφτά και τ’ αδέρφια ντου, μα ήτονε ο κακομίτσης βαρονούσης και δεν εκάτεχε μούδε λογαριασμό να κάμει μούδε πράμα και στο χρόνο απάνω εμουφλούσεψε...» |
Γιαλαντζής | Ψεύτης
«Να κατέχεις Γιωργιό παιδί μου πως το γιαλαντζή άθρωπο μήδε ο Θεός μήδε οι ανθρώποι τονε θέλουνε...»
«Ω ψεύτη κόσμε γιαλαντζή και ποιός δα σε κερδαίσει;
Οι θάλασσες και τα βουνά που μ’ έχουνε στη μέση!...» |
Ολοχάσκωτος | Με ορθάνοιχτο το στόμα
«Καμίνι εκάνανε από το σκολειό κι οι δυο ντως και μου τo παράγγειλε o δάσκαλος. Παίρνω πέρα κι εξάνοιγα πα’ κι εκεί και τσοι βρίσκω στου Ζαφείρη το αλώνι καθιστούς στο λιατσάκι του βορόσκιου. Ολοχάσκωτοι επομείνανε σα μ’ έδανε. Με τη βίτσα τσοι λάλιου και τσοι πήα του δασκάλου...» |
Ριγκώνει το υνί. | Δεν καρφώνει στο χώμα αλλά απλώς σημειώνει γραμμή, χαρακώνει
«Οντε πρωτοζεύτομε το πρωταημέρι στο ζυγό, δεν αφήνομε να καρφώσει στη γη το υνί μόνο να ριγκώσει στο χώμα απάν’ απάνω για να συνηθίζει σιγά-σιγά το μνιαρό...» |
Δικιμάζω | Δοκιμάζω
«Μακαρούνια είχαμε με τον κιμά και με μπόλικο τυρί Κεφαλιώτικο. Όλοι εφάαμε δυο και τρεις πιατιές κι η αφεντιά ντου μήτε δεν τα δικίμασε λέει πως τα σιχαίνεται...» |
Ξεκοπρίζω | Βγάζω από το στάβλο την κοπριά
«Εξεκόπρισα σήμερο το στάβλο τω χοντρώ μνιαρώ, κι αύριο δα ξεκοπρίσω και τω λιανώ. Την κοπρά τη σωρεύγω στο πρόβερμα κι από κεια δα τηνε παίρνω σακιά-σακιά να τηνε πηαίνω στα περβόλια και στα λιόφυτα...» |
Ρύχη (η). | Το ρυχό σημείο της ακρογιαλιάς. Το τράβηγμα της θάλασσας στην παραλία.
|
|
